15/10/2007

Η Κούβα μοναδικό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης


Μέρα αφιερωμένη στο περιβάλλον σήμερα και παρά το ότι δεν με εμπνέουν καθόλου κάτι τέτοια αφιερώματα (σαν άλλοθι ακούγονται) είπα να γράψω κάτι που μου φάνηκε ενδιαφέρον όταν το διάβασα. Η Κούβα είναι μόνη χώρα που ανταποκρίνεται στα κριτήρια της βιώσιμης ανάπτυξη.
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στον New Scientist της 6 Οκτωβρίου μια διεθνής ομάδα επιστημόνων υπό τον Mathis Wackernagel από το Global Footprint Network κατέληξε στο παραπάνω συμπέρασμα μετά από μελέτη της δυναμικής εξέλιξης κάποιων ειδικών δεικτών 93 χωρών τα τελευταία 30 χρόνια.
Η εργασία τους βασίστηκε σε δύο δείκτες που έχουν αναδειχτεί για τη μέτρηση της βιώσιμης ανάπτυξης διαφορετικών από το κλασσικό και με πολύ περιορισμένο πεδίο ΑΕΠ .
Πρόκειται για το οικολογικό αποτύπωμα (Ecological Footprint) που δείχνει πόση έκταση γης χρειάζεται για να παραχθούν τα αγαθά που καταναλώνει και εναποτεθούν τα απόβλητα μιας χώρας καθώς και τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης ( Human Development Index) ένας δείκτης που λαμβάνει υπόψη εκτός από το ΑΕΠ και το προσδόκιμο όριο ζωής, την εκπαίδευση, και άλλους παράγοντες για την κατάταξη μιας χώρας.
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι αναμενόμενο. Όσο "βελτιώνεται" ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής αυξάνεται και το οικολογικό αποτύπωμα. Οι αναπτυγμένες χώρες ειδικά δεν κάνουν τίποτα για να το μειώσουν. Αντίθετα η Κούβα αναπτύσσεται βιώσιμα αλλά όπως φαίνεται όχι για πολύ γιατί όπως ανεβαίνει η οικονομική της ανάπτυξη αρχίζει να ανηφορίζει και η κατανάλωση φυσικών πόρων. Σήμερα όμως παραμένει ψηλά στο προσδόκιμο όριο ζωής , τον αλφαβητισμό και έχει καλές και τις υπόλοιπες παραμέτρους με χαμηλή κατανάλωση φυσικών πόρων λόγω του εμπάργκο στο πετρέλαιο λένε οι μελετητές είτε λόγω άλλου τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης θα έλεγαν κάποιοι άλλοι.

11 comments:

Anonymous said...

Δυστυχώς ο ιδεολογικός φανατισμός της Αμερικής και των πολλών δορυφόρων της συγκαλύπτουν τα αυτονόητα. Ας τα ακούει ο Γκορ

Niemandsrose said...

Πολύ καλό post!

S G said...

"Αντίθετα η Κούβα αναπτύσσεται βιώσιμα αλλά όπως φαίνεται όχι για πολύ γιατί όπως ανεβαίνει η οικονομική της ανάπτυξη αρχίζει να ανηφορίζει και η κατανάλωση φυσικών πόρων."

οταν ανεβαινει τι? Η Κουβα ειναι εξαθλιωμενη και η οικονομια της παει κατα διαβολου. Αν δεν υπηρχε ο τουρισμος θα ηταν κανονικοτατη Ζιμπαμπουε. Και φυσικα η Κουβα δεν μπορει να γινει παραδειγμα προς μιμηση για αλλες χωρες (ουτε εχουν ολες τα φυσικα καλλη της ουτε εχουν ορεξη να αφαιρεσουν τα ατομικα δικαιωματα του πληθυσμου τους).

Εχω την εντυπωση οτι το κειμενο στο ΝΣ ειναι γραμμενο απο καποιον που δεν τα παει πολυ καλα με τα οικονομικα ή απλα ηθελα να εντυπωσιασει με ενα πυροτεχνημα.

Chris said...

Το άρθρο μπορεί να διαβαστεί με δυο τρόπους. Είτε ως μια θλιβερή μοναξιά είτε ως πρωτιά. Δυστυχώς ως απαισιόδοξος το εκλαμβάνω ως μοναξιά θλιβερή για όλους τους υπόλοιπους που βλέπουν την βιωσιμότητα με το..... τηλεσκόπιο.
Τι θα γίνει αν όλος ο κόσμος φτάσει τα επίπεδα κατανάλωσης κατά κεφαλήν πόρων όσα οι ΗΠΑ ή η Ευρώπη?

χαμογελο said...

χμ... μου λέει να κάνουμε subscribe
@s g και αν δεν είχε εμπάργκο τότε μάλλον δεν ήταν σε αυτή την κατάσταση...

S G said...

"αν δεν είχε εμπάργκο τότε μάλλον δεν ήταν σε αυτή την κατάσταση..."

με την ΕΕ δεν εχει εμπαργκο, εναν πελατη εχει χασει μονο, τις ΗΠΑ, και αυτο ηθελημενα (οι σχεσεις με εναν εταιρο ειναι αμφιδρομες, δεν μπορεις να κατασχεις ολες τις εταιρεις του Χ και μετα να περιμενεις να αγοραζει προϊοντα σου).

Κατα τα αλλα αυτο ειναι μια καλη ερωτηση:

"Τι θα γίνει αν όλος ο κόσμος φτάσει τα επίπεδα κατανάλωσης κατά κεφαλήν πόρων όσα οι ΗΠΑ ή η Ευρώπη?"

η ερωτηση ειναι τι θα γινει αν φτασουν το επιπεδο εισοδηματος μας. Η απαντηση δεν ειναι ευκολη. Η καταναλωση πορων δεν σχετιζεται γραμμικα με το εισοδημα ουτε μονοσημαντα. Δηλαδη οταν καποιος εχει διπλασιο εισοδημα δεν καταναλωνει το διπλασιο ατσαλι, συχνα μπορει να καταναλωνει το μισο, οπως συμβαινει τωρα με την Κινα που εχει αναγκη πολυ ατσαλι για το χτισιμο υποδομων ενω πχ η Ελβετια δεν χρησιμοποιει σχεδον καθολου.
Επισης χαρη στην τεχνολογια, καποιος μπορει να εχει εισοδημα Χ αυριο με την μιση καταναλωση πορων απο αυτον που καταναλωνει Χ σημερα. Τυχαινει μαλιστα αυτο να συμβαινει χαρη στην τεχνολογια που ερχεται απο τις χωρες που εχουν εισοδημα Χ σημερα (δηλαδη χωρις εμας και την τεχνολογια μας η Κινα μαλλον θα μολυνε πολυ περισσοτερο).

Για αυτους τους λογους η ερωτηση δεν ειναι ευκολη και η Κουβα βεβαια δεν ειναι παραδειγμα προς μιμηση...

Chris said...

Με τη σημερινή τεχνολογία η αποδέσμευση (decoupling) της ανάπτυξης από την κατανάλωση φυσικών πόρων και από την ρύπανση δεν είναι εφικτή σε σοβαρή κλίμακα

S G said...

τι σημαινει αποδεσμευση? να μην συσχετιζεται πια η αναπτυξη με την καταναλωση φυσικων πορων? Αυτο φυσικα ειναι δυσκολο. Αλλα αυτο που μπορει να γινει ειναι ταχυτερη μειωση της ενεργειακης εντασης του ΑΕΠ ας πουμε απο την ιδια την αυξηση του ΑΕΠ! Συνολικα το περιβαλλον θα επιβαρυνεται λιγοτερο.

χαμογελο said...

SG Βασικά όποια εταιρία δραστηριοποιήτε στην κούβα δεν μπορει να δραστηριοποιηθεί στην αμερική οπότε ακομα και αν έχει εμπάρκο μόνο από την αμερική ουσιαστικα έχει και από τις άλλες χώρες...
Ακόμα:
όχι η ερώτηση είναι τι θα γίνει αν ακολουθήσουν το πρότυπο της αμερικής και της ευρώπης στην κατανάλωση... και όχι ποιό είναι το εισόδημα.... (που όπως λές δεν μπορείς να το απαντήσεις...)

Heliotypon said...

Οι μεγάλοι εισοδηματίες του κόσμου δεν καταλίσκουν λιγότερους πόρους απ' ό,τι οι μικροί. Μπορεί η Κίνα να είναι ένα παράδειγμα μικρών εισοδημάτων-μεγάλης κατανάλωσης, αλλά επείδή ήταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο κοινωνικής και βιομηχανικής οργάνωσης άρχισε ξαφνικά να κάνει αυτό που έπρεπε να είχε κάνει πριν δεκαετίες. Και, φυσικά, η κατανάλωση πόρων ήρθε μαζεμένη. Η Ελβετοί ή οι Σουηδοί ή οποιοιδήποτε μεγάλοι εισοδηματίες καταναλίσκουν πόρους ατομικά, με διάφορους τρόπους. Αφού ταξειδεύουν, αγοράζουν κατ' εξοχήν καταναλωτικά αγαθά όπως οικιακές συσκευές, υπολογιστές, έπιπλα, ενδύματα, αυτοκίνητα και αυτά τα αλλάζουν συχνότερα (λόγω δυνατότητας) από τους φτωχούς. Αυτό, φυσικά, σημαίνει αυξημέμη κατανάλωση πόρων.

Anonymous said...
This comment has been removed by a blog administrator.