31/10/2007

Νέου είδους πολιτικές για την προσαρμογή της κοινωνίας στα νέα κλιματικά δεδομένα

Θέλω να αναφερθώ ξανά σε ενα θέμα που είχα αναρτήσει τον Ιούνιο αλλά δεν το συνέχισα και μου φαίνεται άκρως επείγον, άκρως πολιτικό και ενδιαφέρον. Είναι το θέμα της προσαρμογής στις κλιματικές αλλάγές. Και φυσικά δεν εννοώ την παθητική προσαρμογή του οικοσυστήματος και της κοινωνίας στα νεά κλιματικά δεδομένα αλλά την ανάγκη χάραξης και εφαρμογής νέων πολιτικών που θα οδηγήσουν την κοινωνία και την οικονομία προς την αντιμετώπιση των κλιματικών επιπτώσεων με το λιγότερο δυνατό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Με κανένα τρόπο η ανάγκη προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές δε σημαίνει την εγκατάλειψη των προσπαθειών καταπολέμησης δηλαδή περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Απλά οι δύο προσπάθειες συμβαδίζουν με την προσαρμογή να είναι ίσως πιο επιτακτική αφού ακόμα και αν σταματήσουν αύριο όλες οι εκπομπές το κλίμα, λόγω αδράνειας, θα συνεχίσει να αλλάζει για πολλά πολλά χρόνια ακόμα με επιπτώσεις που ξεπερνούν τα πιο τολμηρά σενάρια
Ας σημειωθεί ότι η παθητική προσαρμογή (δηλαδή το... άσε και βλέπουμε) εκτός από επικίνδυνη κοινωνικά μπορεί να είναι και επικίνδυνη κλιματικά αφού μπορεί να εξουδετερώνει προσπάθειες καταπολέμησης του φαινομένου. Δηλαδή η προσαρμογή στα κύματα καύσωνα με περισσότερα κλιματικά και αύξηση της θερμοηλεκρτικής παραγωγής ηλεκτρισμού για να ανταποκριθούν στη ζήτηση είναι ένας φαύλος κύκλος περισσότερων εκπομπών, περισσότερων κυμάτων καύσωνα, πιο πολλών κλιματιστικών και πάλι από την αρχή .Όπως επίσης η παραγωγή βιοκαυσίμων με νιτρικά λιπάσματα που απελευθερώνουν νιτρικά οξείδια πολύ πιο επικίνδυνα από το διοξείδιο του άνθρακα όσον αφορά το θερμοκήπιο.

Φοβάμαι (και ελπίζω, ταυτόχρονα), ότι πολλά πρέπει αλλάξουν στη ζωή μας και όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε τόσο το καλύτερο. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε σε θερμοκρασίες Αφρικής και σε διαρκή ξηρασία. Να αλλάξουμε τις γεωργικές καλλιέργειες από ποτιστικές σε ξερικές γιατί το νεράκι μπορεί να μη φτάνει ούτε για ξύρισμα στους αγρότες του Θεσσαλικού. Θα υπάρχουν επιπτώσεις στον τουρισμό αφού θα αλλάξει η τουριστική περίοδος γιατί ποιος θα έρχεται για διακοπές το καλοκαίρι με 43 υπό σκιάν? Ποιος θα φτιάχνει σπίτια χωρίς θερμομόνωση? Τι θα γίνουν οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί αν δεν έχουν νερό? Αναρωτιέμαι γιατί φτιάχνουμε υποδομές με χρόνο απόσβεσης τα 50 χρόνια όπως λιμάνια, παραθαλάσσιους δρόμους , αεροδρόμια, κλπ., χώρισ μελέτη επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών ενώ γνωρίζουμε ότι θα αχρηστευτούν με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας πριν να αποσβέσουν το κόστος κατασκευής. Δε θα έπρεπε όλα αυτά να γίνουν συνείδηση πρώτα απ' όλα και μετά πολιτική και νομοθεσία? Αυτό που λένε ενεργητική προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή
Εκτός, φυσικά, αν τα θεωρούμε όλα τα παραπάνω της πλάκας. Φανταστείτε ότι κάποιοι ζητάνε και οι άλλοι το συζητάνε να κάνουν την αιγιαλίτιδα ζώνη από 50 μέτρα ακόμη λιγότερα για να χτίσουνε παραθαλάσσια σήμερα, υποθαλάσσια αύριο εξοχικά. Ασε το τριτοκοσμικό θέμα με τις πισίνες στα νησιά.
Ο πρόεδρος Παπούλιας είχε πει κάτι σοφό. Η αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών έιναι θέμα δημοκρατίας γιατί αν αφήσουμε την κοινωνία απροετοίμαστη το μάρμαρο θα το πληρώσουν οι ασθενέστερες τάξεις. Η "πράσινη ανάπτυξη" δεν μπορεί να αγνοήσει αυτή την διάσταση

15/10/2007

Η Κούβα μοναδικό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης


Μέρα αφιερωμένη στο περιβάλλον σήμερα και παρά το ότι δεν με εμπνέουν καθόλου κάτι τέτοια αφιερώματα (σαν άλλοθι ακούγονται) είπα να γράψω κάτι που μου φάνηκε ενδιαφέρον όταν το διάβασα. Η Κούβα είναι μόνη χώρα που ανταποκρίνεται στα κριτήρια της βιώσιμης ανάπτυξη.
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στον New Scientist της 6 Οκτωβρίου μια διεθνής ομάδα επιστημόνων υπό τον Mathis Wackernagel από το Global Footprint Network κατέληξε στο παραπάνω συμπέρασμα μετά από μελέτη της δυναμικής εξέλιξης κάποιων ειδικών δεικτών 93 χωρών τα τελευταία 30 χρόνια.
Η εργασία τους βασίστηκε σε δύο δείκτες που έχουν αναδειχτεί για τη μέτρηση της βιώσιμης ανάπτυξης διαφορετικών από το κλασσικό και με πολύ περιορισμένο πεδίο ΑΕΠ .
Πρόκειται για το οικολογικό αποτύπωμα (Ecological Footprint) που δείχνει πόση έκταση γης χρειάζεται για να παραχθούν τα αγαθά που καταναλώνει και εναποτεθούν τα απόβλητα μιας χώρας καθώς και τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης ( Human Development Index) ένας δείκτης που λαμβάνει υπόψη εκτός από το ΑΕΠ και το προσδόκιμο όριο ζωής, την εκπαίδευση, και άλλους παράγοντες για την κατάταξη μιας χώρας.
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι αναμενόμενο. Όσο "βελτιώνεται" ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής αυξάνεται και το οικολογικό αποτύπωμα. Οι αναπτυγμένες χώρες ειδικά δεν κάνουν τίποτα για να το μειώσουν. Αντίθετα η Κούβα αναπτύσσεται βιώσιμα αλλά όπως φαίνεται όχι για πολύ γιατί όπως ανεβαίνει η οικονομική της ανάπτυξη αρχίζει να ανηφορίζει και η κατανάλωση φυσικών πόρων. Σήμερα όμως παραμένει ψηλά στο προσδόκιμο όριο ζωής , τον αλφαβητισμό και έχει καλές και τις υπόλοιπες παραμέτρους με χαμηλή κατανάλωση φυσικών πόρων λόγω του εμπάργκο στο πετρέλαιο λένε οι μελετητές είτε λόγω άλλου τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης θα έλεγαν κάποιοι άλλοι.

12/10/2007

Ελληνικά γαιδούρια στο Βέλγιο

Όπως είδα ξαφνικά τον τίτλο από τον Ελεύθερο Τύπο τρόμαξα. Το διεστραμένο μου μυαλό πήγε αλλού και είπα ε, αυτό πάρει πολύ.Διαβάζοντας το κείμενο κατάλαβα και ησύχασα
Ενας Βέλγος αγρότης αξιοποιεί για το γάλα τους μερικά εξ Αρκαδίας ορμώμενα θηλυκά γαϊδουράκια, παράγοντας τη βάση των υλικών για μια σειρά από φαρμακευτικά προϊόντα.
Σήμερα, η κτηνοτροφική μονάδα αποτελείται από 100 γαϊδούρια που όλα τους ανήκουν στη φυλή «αρκαδικός όνος».( τ'ακούς φίλε Βασίλη από την Τριπολιτσά?)
Προς 100 ευρω το λιτρο πωλειται το γαλα τους και γίνεται φάρμακα, καλλυντικά και λικέρ.
«Το παράδειγμα του κ. Ντενίς πρέπει να μας δείξει το δρόμο. Στην Ελλάδα, τα άλογα, τα γαϊδούρια (Σημ: αυτά δεν νομίζω και τόσο) και τα μουλάρια (ούτε αυτά) απειλούνται με αφανισμό. Θα μπορούσε όμως κάλλιστα να επιδοτηθεί η αγορά ιπποειδών για αγροτουριστικές ή κτηνοτροφικές μονάδες», πιστεύει ο επίκουρος καθηγητής της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Γιώργος Αρσένος.
Μα τι λέτε Κε καθηγητά, για Βέλγους μας περάσατε?

Ερωτήματα εθνικού περιεχομένου:και το όνομα και τη χάρη?

Δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται η ολοσέλιδη διαφήμιση της γείτονος Πουγουδουμού στον Economist (τελευταία στο προηγούμενο τεύχος 6-12 Οκτωβρίου) αλλά ήθελα να γράψω και δε προλάβαινα.
Δεν είναι το όνομα που μου προκαλεί την περιέργεια. Όχι καθόλου αυτό! Εδώ και κάποια χρόνια κατάλαβα ότι το παιχνίδι πολιτικά είναι χαμένο όταν ο θυρωρός της πολυκατοικίας στην γκρίζα μου πόλη την ελεγε (και φυσικά τη λέει και σήμερα) Μacedoine.
Είναι το περιεχόμενο της διαφήμισης της χώρας ως φορολογικού παραδείσου που με προβληματίζει. INVEST IN MACEDONIA ο τίτλος, New Business Heaven in Europe ο υπότιτλος και από κάτω μεταξύ άλλων:
-10 χρόνια αφορολόγητα στις εταιρείες που εγκαθίστανται και 10% φόρος μετά
-5 % φόρος στο προσωπικό εισόδημα για τα 5 πρώτα χρόνια και 10% μετά
-δωρεάν συνδέσεις στα δίκτυα
-χρηματικά κίνητρα
-το πακέτο παροχών εγκρίνεται σε 10 μέρες
Και τα ερωτήματά μου:
-Τραβάει το πακέτο και ελληνικές επενδύσεις που μεταναστεύουν προς βορρά για μια καλύτερη τύχη?
-Είναι καλύτερα να μπει ΠΓΔΜ στην ΕΕ όπου ναι μεν η φορολογία παραμένει εθνική υπόθεση αλλά υπάρχουν κάποια όρια ή να μένει απέξω και να μας πέρνει τις δουλειές?
-Υπάρχουν έλληνες επιχειρηματίες που ενώ απολαμβάνουν τον παράδεισο χρηματοδοτούν παράλληλα (ελληναρο) βουλευτές ή κόμματα για να προστατέψουν το όνομα?
Πολύ θα ήθελα να ξέρω με στοιχεία . Παρακαλώ τα φώτα σας!

09/10/2007

Η γλώσσα που τσακίζει

Διαβάζω στο blog "Δε Μασάμε Ρε" για τον εξευτελισμό ενός ανθρώπου (στη περιπτωσή ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος) με το διασυρμό στα κανάλια του ιατρικού του ιστορικού , της εξέλιξης της υγείας του και του ιατρικού τηλεκανιβαλισμου όπως αναφέρει.
Δεν υπάρχει αξιοπρεπής άνθρωπος που να διαφωνεί με τα όσα λέει ο ΔΜΡ. Θέλω όμως να δώσω και μια άλλη διάσταση. Μια άλλη διάσταση που δεν την πιάνουν εύκολα όσοι δεν έχουν περάσει ή περνάνε δύσκολες στιγμές με την υγεία τους. Είναι ή γλώσσα, οι λέξεις, οι εκφράσεις, οι συμβολισμοί που περνάνε μηνύματα στο συνειδητό ή το υποσυνείδητο και που κατεδαφίζουν ελπίδες που προσπαθεί κάποιος να χτίσει. Αυτό το "πέθανε από καρκίνο σήμερα ο ....." ή "στο νοσοκομείο με καρκίνο ο...". Γιατί αυτή η διευκρίνιση? Γιατί όχι "πέθανε σήμερα ο...." χωρίς προσδιορισμούς?
Πέρα από τον ίδιο στον οποίο αναφέρεταη είδηση δείχνει έλλειψη σεβασμού και σε όλους όσους πάσχουν από καρκίνο. Συνειδητοποιούν οι λέξεις "ανίατος" ή "επάρατος" τι συνειρμούς επιφέρει σε εναν καρκινοπαθή που έτυχε να κάνει ζάπιν εκείνη τη στιγμή? Το καταλαβαίνουν αυτό ή είναι ψιλά γράμματα για τα δείγματα απροβλημάτιστης αλαζονείας που βγαίνει στο γυαλί και πιστεύουν ότι το κακό συμβαίνει μόνο στους άλλους?
Αν μη τι άλλο η ΕΣΗΕΑ πρέπει να τους κάνει σεμινάρια συμπεριφοράς και χρήσης γλώσσας όσον αφορά τη μεταχείρηση αυτών που διαφέρουν από τους άλλους στο πολυτιμότερο αγαθό.

06/10/2007

Μα τι είναι αυτή η "πράσινη" ανάπτυξη?

Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια πρόταση για μια νέου είδους πρωτοποριακή ανάπτυξη όπου
το περιβάλλον και η ποιότητα δεν είναι μια παράμετρος ή μια ακόμα τομεακή πολιτική αλλά ο κύριος άξονας και η βάση ενος πρωτοποριακου και εναλλακτικού αναπτυξιακού σχεδίου μιας χώρας στη παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

Οι επιστημονικές αποδείξεις ότι το κλίμα και το περιβάλλον αλλάζουν πληθαίνουν καθημερινά. Αυτό αργά ή γρήγορα θα απαιτήσει νέα μοντέλα και νέες τεχνολογίες ανάπτυξης.

Παράλληλα, έχουμε μία Ευρώπη και μια Ελλάδα που γερνάει και όπου το ένα τρίτο δυστυχώς είναι κάτω ή κοντά στο όριο της φτώχιας αλλά τα άλλα δύο τρίτα έχοντας καλύψει τις βασικές τους ανάγκες ψάχνουν την κατανάλωση της ευζωίας.

Κάποια κράτη έχουν καταλάβει το μήνυμα εδώ και λίγα χρόνια όπως η Δανία που είναι πρώτη εξαγωγική δύναμη σε ανεμογεννήτριες για παράδειγμα ή η όλο και μεγαλύτερη έμφαση της Γαλλίας στον ευζωικό τουρισμό. Η πίτα όμως μεγαλώνει διαρκώς και μια μικρή σχετικά οικονομία όπως η Ελλάδα μπορεί να βρει την κατάλληλη niche στην παγκόσμια οικονομία .

Βασικό στοιχείο είναι η ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών με στόχο τη βιομηχανική παραγωγή τους καθώς και υπηρεσιών που βασίζονται στη προστασία και την εναλλακτική και αειφόρο εκμετάλλευση του περιβάλλοντος.

Μερικά τομεακά παραδείγματα αυτού του είδους ανάπτυξης.

-Βιομηχανική παραγωγή ανεμογεννητριών, φωτοβολταïκών, γεωθερμικών και άλλου είδους περιβαλλοντικών τεχνολογιών . Κύριος μοχλός είναι η εφαρμογή της νομοθεσίας (ειδικά για τις κλιματικές αλλαγές) και το «πρασίνισμα» των δημόσιων προμηθειών για τη δημιουργία αγοράς.
-Μετατροπή της γεωργίας σε οργανική (για να ξέρουμε και τι τρώμε, δηλαδή). Οι εξαγωγές σε οργανικό λάδι και ελιές κάνουν θραύση στην Αγγλία και την Κίνα που τα θεωρούν σχεδόν φάρμακα. Να βάλουμε στόχο το 20?? να έχουμε το 20% οργανική παραγωγή για παράδειγμα. Αν το έχει κάνει η Γερμανία δεν μπορεί η Ελλάδα με το πολύ ευνοϊκότερο κλίμα? Ο μετασχηματισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής από χρηματοδότης της ποσότητας σε χρηματοδότη της ποιότητας είναι στόχος κοινωνικής και περιβαλλοντικής προτεραιότητας.
-Σοβαρή προώθηση της εναλλακτικής και ολιστικής ιατρικής αρχίζοντας από την δημιουργία πανεπιστημιακών εδρών . Στη Γαλλία υπάρχουν ακόμα και μονάδες δελφινοθεραπείας για αυτιστικά παιδιά. Στην Ελλάδα του Ιπποκράτη, του ήλιου, των αυτοφυών βοτάνων, του ελαιόλαδου και της μεσογειακής διατροφής παραμελείται ο τομέας των ολιστικών και εναλλακτικών θεραπειών? Αν το βλέπαμα σε συνδυασμό με τον τουρισμό 12 μήνες το χρόνο και τη παροχή κινήτρων για τη δημιουργία «θεραπευτικών ευζωικών» μονάδων?
Υπάρχουν πολλά άλλα που θα μπορούσαν να να αναφερθούν αλλά για να μπορέσει να προωθηθεί τέτοιου είδους ανάπτυξη χρειάζεται να φύγουμε από την μακροοικονομική λογική και να πάμε σε τομεακές βιομηχανικές πολιτικές και σχεδιασμούς, λέξεις ταμπού όμως για την νεο-φιλελευθερη δογματική αντίληψη. Χρειαζονται ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων τομεακών πολιτικών και προγραμμάτων που θα ξεκινούν από την νομοθεσία, τα οικονομικά κίνητρα, την έρευνα, την τεχνική μετεκπαίδευση των αναγκαίων ειδικοτήτων μέχρι και το image making μιας χώρα ως «ποιοτικής» δηλαδή την εξωτερική της πολιτική. Όπως προανάφερα οι δημόσιες προμήθειες μπορούν να γίνουν μοχλός ανάπτυξης μέσω της ζήτησης (ενέργεια από ανανεώσιμες στο δημόσιο, ανακυκλωμένο χαρτί, κτίρια δημοσίου υψηλών προδιαγραφών μόνωσης, κλπ,κλπ, κλπ)

Αν αυτού του είδους ο συντονισμός και σχεδιασμός δεν είναι εφικτός στην Ελληνική πραγματικότητα τότε ανοίγουμε την συζήτηση της διοικητικής και θεσμικής αναδιάρθρωσης και της αποδέσμευσης της πολιτικής από βρώμικα (περιβαλλοντικά εννοώ) συμφέροντα.

Φυσικά η υλοποίηση των σχεδίων αυτών είναι μακρόπνοη αλλά το τρένο είναι έτοιμο να ξεκινήσει. Θα το χάσουμε και αυτό?


Πιο πρόσφατα σχετικά άρθρα

Οικολογικός μετασχηματισμός

Πάρτε παράδειγμα

Κλιματικές αλλαγές και παγίδες για αφελείς

Προσαρμογή στα νέα κλιματικά δεδομένα

05/10/2007

Ε, αυτό είναι κάτι που γράφεται!

Από τριών χρονών την χιλιοπαρακαλούσαμε. Φάε παιδακι μου ψάρι που κάνει καλό στα μάτια και έχει και φώσφορο. Τίποτα! Χρόνια ολόκληρα. Όχι μόνο δεν έτρωγε αλλά άλλαζε θέση αν κάποιος από τους υπόλοιπους στο τραπέζι έτρωγε ψάρι γιατί της έφερνε αηδία.
Πριν μια βδομάδα πήγε στην Αγγλία για σπουδές και μου ανακοίνωσε περιχαρής πριν λιγα λεπτά ότι έφαγε...σούσι. Θεέ και Κύριε! Να μη τρως σφυρίδα, συναγρίδα, γόπες άντε και μαριδάκι δίπλα σε μαγευτικά ακρογιάλια και καταγάλανα νησάκια και να φας σούσι σε ενα μέρος που η θάλασσα απέχει τρεις ώρες με το e-mail επειδή το έτρωγαν και οι άλλοι και φοριέται?
Να χαρώ γιατι έφαγε ή να θρηνήσω την αποτυχία μου ως γονέας? Αίσχος. Θα σου κόψω το επίδομα να γυρίσεις πίσω. Δε πιστεύω να σε πείσουν να αρχίσεις και το κάπνισμα εσύ που ήσουν της φανατικής αντικαπνιστικής σχολής?

01/10/2007

Βραδινές υπαρξιακές αναζητήσεις

Αδύνατο να κοιμηθώ απόψε! Ερωτήματα και απορίες με βασανίζουν. Λείπεις και συ! Αστα να πάνε. Τα γράφω λοιπόν έτσι χύμα όπως μου έρχονται σαν ψυχανάλυση

Πόσα χρειάζεται ένα άτομο για να ζήσει αξιοπρεπώς και πόσες ώρες πρέπει να δουλέυει την ημέρα ?

Υπάρχουν τρόποι να ξαλαφρώσουν οι υπερχρεωμένοι από τα χρέη στις τράπεζες?.

Πότε είναι το έσχατο σημείο χρονικά για να λυθεί το ασφαλιστικό χωρίς να κινδυνέψουν οι συντάξεις? Ποιοι πρέπει να πληρώσουν το μάρμαρο?


Τι είναι πιο σημαντικό για την παιδεία? Να διορθωθεί το βιβλίο της ιστορίας? Να μην γίνουν ιδιωτικά πανεπιστήμια? Να καταργηθούν τα φροντιστήρια και να γίνει πραγματικά δωρεάν παιδεία

Υπάρχει σχέση μεταξύ πάγων που λειώνουν στους πόλους και του κυκλοφοριακού στη Αθήνα?

Πάει καλύτερα μια κυβέρνηση όταν ορκίζεται με παπάδες, αγιαστούρες και χειροφιλήματα ?

Το πρόβλημα της σοσιαλδημοκρτατίας στη Ευρώπη είναι ότι δεν προσαρμόστηκε αρκετά στα νέα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης ή το ότι δεν έχει όραμα?

Είναι οι μακροοικονομικοί δείκτες θέσφατα ή πολιτικές επιλογές?

Ποιά είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας για ανάπτυξη και απασχόληση?

Ο κοινωνικός έλεγχος και η κοινωνία των πολιτών είναι ντεμοντέ και φοβίζει τους επενδυτές?

Είναι οι οργανώσεις ενός κομμάτος βαρίδια στη πολιτική του ηγέτη, προεκλογικός μηχανισμός ή φορείς αλλάγής?

Αρκεί μια ομιλία για να καταλάβεις ποιον θέλεις πρόεδρο στο κόμμα σου?

Γιατί λένε Γιώργος μείον Ευάγγελος συν Κώστας ίσον Αλέκος άντε και λίγη Αλέκα στο κρατούμενο?

Last but not least,από τα ερωτήματα που με απασχολούν ποιος είμαι αλήθεια εγώ και τι πιστεύω? Είμαι άραγε αριστερόστροφος, κεντρομόλος ή απλώς αθεράπευτα ρομαντικός?

Κλείσε το φως ρεεε, θέλουμε να κοιμηθούμε!!!