25/05/2009

Ερμηνεύοντας τη σιωπή


Ξαναείδα πρόσφατα ένα έργο του Χάρολντ Πίντερ και διάβασα και το μοναδικό του μυθιστόρημα (οι Νάνοι). Τι να πω εγώ ως μη ειδικός για τον μεγαλύτερο σύγχρονο αγγλόφωνο θεατρικογράφο που πέθανε σχετικά πρόσφατα (2008) τρία χρόνια μετά την απονομή του Νόμπελ λογοτεχνίας? Για το έργο του ή την πολιτική του στάση?

Η διάλεξή του κατά την απονομή του βραβείου με θέμα την Τέχνη, την Αλήθεια και την Πολιτική έκανε τον γύρω του κόσμου και έμεινε ιστορική.
Περιχαρακωμένος στον εαυτό του, αινιγματικός και απρόβλεπτος με θέματα κτισμένα γύρω από την ασημαντότητα της καθημερινότητας χρειάζεται από τον θεατή έντονη νοητική διεργασία, υπομονή και επιμονή για να μη φύγει στη μέση του έργου.

Χαρακτηριστικό του οι έντονες σιωπές στη μέση, στην αρχή στο τέλος των διαλόγων. Σιωπές που,ως επί το πλείστον, σου προκαλούν το συναίσθημα επικείμενης απειλής ή ξεσπάσματος. Αλλά και σιωπές αποστασιοποίησης, αυτογνωσίας, αναζήτησης, αμηχανίας, ενοχών, αδιαφορίας,μίσους, σιωπές ερωτικές, σιωπές μουσικές, σιωπές εγωιστικές. Αλλά ποτέ σιωπές για τις σιωπές ή σιωπές από ή προς παρεξήγηση. Όλες τους σεβαστές και ίσως κατανοητές στη πρόθεσή τους. Όχι πάντα όμως ερμηνεύσιμες από τον θεατή.
Εκτός αν ελεήσει ο συγγραφέας, ο σκηνοθέτης ή όποιος τις έβαλε στο έργο να μας δώσουν με τα λόγια ή την πράξη το νόημα της σιωπής τους για να μη φύγουμε με την απορία εμείς που δεν έχουμε τα ίδια εργαλεία κατανόησης. Πριν πέσει η αυλαία φυσικά.

Λέω τώρα που είναι καλοκαίρι και μέχρι τις διακοπές να κλείνω τα άρθρα με ένα μουσικό κομμάτι ανάλογα με την διάθεση. Βάλτε τον ήχο σας και ακούστε αυτή την εκτέλεση του Λιδάκη σε ένα τραγούδι του Α. Πάνου. Κατά προτίμηση στη σιγαλιά και τη……σιωπή της νύχτας, p l e a s e.

No comments: