Κλιματικές αλλαγές και παγίδες για αφελείς

Το τι θα έλεγε η περίληψη της διακυβερνητικής ομάδας για τις κλιματικές αλλαγές το γνωστό IPCC ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενο για όσους είχαν διαβάσει το πλήρες κείμενο της έκθεσης. Στην ουσία τόσο η τελευταία (τέταρτη)όσο και η προτελευταία έκθεση της ομάδας επαναλαμβάνει με μεγαλύτερη έμφαση και βεβαιότητα αυτά που έχουν ειπωθεί εδώ και χρόνια από την ίδια ομάδα ή μεμονωμένους επιστήμονες σχετικά με την αλλαγή του κλίματος στον πλανήτη. Τότε ακόμα πέρναγαν στα ψιλά και θεωρούντο θέματα συζήτησης για "γραφικούς και κουλτουριάρηδες".

'Έχω επανειλημμένα γράψει σε αυτό το blog για το θέμα και την ανάγκη άμεσης εφαρμογής (και όχι θεωρίας και υποσχέσεων) μέτρων τόσο για την περικοπή των εκπομπών όσο και για την προετοιμασία της κοινωνίας και της οικονομίας στα νέα κλιματικά δεδομένα. Φυσικά το επαναλαμβάνω και τώρα όπως και θα το κάνω σε κάθε ευκαιρία στο μέλλον.

Πολλά λόγια λέγονται αλλά τα έργα δεν τα έχουμε δει ακόμα και η ρύπανση έχει φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα όχι μόνο στην Κίνα και την Ινδία αλλά και στην Ευρώπη που από χρόνια έχει την πολιτική πρωτοπορία αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο θεαματικά όσο οι δηλώσεις των διαφόρων υπουργών της στα πρωτοσέλιδα.

Υπάρχουν όμως παγίδες που κρύβονται πίσω από τον όψιμο ενθουσιασμό των πολιτικών, δημοσιογράφων, επιστημόνων, βιομηχάνων, επαγγελματιών κινδυνολόγων και λοιπών παρατρεχάμενων που θεωρούν το θέμα πολύ in και ίσως κερδοφόρο.

Παγίδα πρώτη: Για όλα τα περιβαλλοντικά προβλήματα φταίει η κλιματική αλλαγή .
Η κλιματική αλλαγή δεν ευθύνεται για τις πόλεις τέρατα, για τη ρύπανση στα νερά , τα σκουπίδια, τα τοξικά, την κακή δασική πολιτική και άλλα πολλά κακά της μοίρας μας. Αντίθετα αυτά τα προβλήματα επιδεινώνουν τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή. Μη τη χρησιμοποιούμε ως άλλοθι απραξίας λοιπόν. Think globally, act locally και μην ξεχνάμε ότι η κλιματική αλλάγή είναι το σύνολο πολλών…. Πτολεμαίδων και Πατησίων σε ώρες αιχμής.

Παγίδα δεύτερη: Βεβιασμένες ή λάθος τεχνολογικές επιλογές στη κούρσα των τεχνολογικών και βιομηχανικών ανταγωνισμών.
Είναι γνωστή η θέση κύκλων ότι με την παρούσα τεχνολογία η μόνη σοβαρή αντιμετώπιση του θερμοκηπίου γίνεται με τη χρήση πυρηνικής (σχάσης) ενέργειας. Όμως, εκτός του ότι μεταθέτει το πρόβλημα αλλού, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί και δε φτάνει να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του πλανήτη.
Τα βιο-καύσιμα μπορεί να επιβαρύνουν την κατάσταση αντί να την βελτιώσουν, αν για να καλλιεργηθούν πρέπει να αποψιλωθούν τροπικά δάση και να γίνει χρήση νιτρικών λιπασμάτων. Ας αφήσουμε τις πιθανές επιπτώσεις στο ισοζύγιο του νερού και τον ανταγωνισμό τους όσον αφορά τις χρήσεις γης με την καλλιέργεια γεωργικών προϊόντων διατροφής.
Το υδρογόνο στα αυτοκίνητα έχει έννοια όσον αφορά το κλίμα μόνο αν παραχθεί με τη χρήση ανανεώσιμων η πυρηνικών πηγών ενέργειας ( και εκεί γίνεται το πολιτικό παιχνίδι). Αν χρησιμοποιηθεί κάρβουνο ή πετρέλαιο για την παραγωγή του το κέρδος σε μειώσεις εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα είναι σχεδον ανύπαρκτο.

Παγίδα Τρίτη: Climate change fatigue ή το πολύ το κύριε ελέησον το βαριέται και ο παπάς .
Ανάμεσα στο σημείο να θεωρείς το πρόβλημα ως "γραφικότητες και κουλτούρα" ή να μην κάνεις τίποτα απολύτως και να τα ρίχνεις σε ασύμμετρες απειλές και το σημείο να το κάνεις μαϊντανό σε κάθε θέμα υπάρχει και η σοβαρή αντιμετώπιση. Η χρησιμοποίησή του για λόγους επικοινωνίας και μόνο ή για συγκαλυμμένο εμπορικό ή βιομηχανικό ανταγωνισμό θα γίνει αντιληπτή αργά ή γρήγορα και θα οδηγήσει στην απαξίωση του θέματος και στη μοιρολατρική αποδοχή του από την κοινή γνώμη που τρέχει να προλάβει το σήμερα άντε και το αύριο. Το να γίνει ή απραγία αποδεκτή, όπως σε τόσα και τόσα άλλα σοβαρά προβλήματα του πλανήτη και να πέσουμε σε κοινωνική απάθεια θα είναι εγκληματικό .

Παγίδα τέταρτη: Αντιφατικά μηνύματα και πολιτικές
Αν πράγματι πιστεύουμε ότι θα ανέβει η στάθμη της θάλασσας τότε γιατί κάνουμε έργα απόσβεσης 50ετίας όπως λιμάνια ,γέφυρες, υπονόμους και παραθαλάσσιες υποδομές χωρίς μελέτη και προδιαγραφές κλιματικών επιπτώσεων? Γιατί θέλουμε να μικρύνει ακόμα περισσότερο ο αιγιαλός και η παραλία για να χτίσουμε?
Και όταν πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων για να κάνουμε το χρέος μας ως χώρα γιατί προτείνουμε τη δημιουργία νέων θερμοηλεκτρικών εργοστασίων για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση ενέργειας το καλοκαίρι λόγω κλιματιστικών που εγκαθίστανται λόγω……κλιματικής αλλαγής?

Παγίδα πέμπτη: Δογματικές προσεγγίσεις στα μέτρα αντιμετώπισης.
Για όλους εκείνους που είναι αλλεργικοί ακόμα και στην ιδέα κανονιστικών ρυθμίσεων και κρατικής παρέμβασης για τη χάραξη και εφαρμογή μέτρων πολιτικής θυμίζουμε ότι πριν λίγα ακόμη χρόνια ( σε τιμή πετρελαίου τα 40 δολάρια) τα οικονομετρικά μοντέλα έδειχναν ότι αν εφαρμοζόταν ένας φόρος λίγων δολαρίων ανά βαρέλι πετρελαίου οι εκπομπές θα μειωνόντουσαν !
Καλή η ευελιξία στην κοινωνία και την αγορά αλλά οι μηχανισμοί της και μόνο π.χ. οικολογικοί φόροι και ανταλλαγή ρύπων, δεν επαρκούν . Θέλουμε νέου τύπου πολιτικές προσεγγίσεις χωρίς δογματικές προκαταλήψεις και νέο-φιλελεύθερες ακρότητες.
Η "πράσινου" τύπου ανάπτυξη θέλει τομεακές και βιομηχανικές πολιτικές με κρατικές επιδοτήσεις και τα περί υγιούς ανταγωνισμού και τα τοιαύτα είναι εκ του πονηρού για να διατηρηθεί το status quo που μόνο υγειές δεν είναι.

Από την άλλη μεριά δογματισμοί του τύπου για όλα φταίνε οι βιομηχανικές χώρες και ακόμα χειρότερο ο καπιταλισμός και η οικονομία της αγορά είναι και στείροι και μη ρεαλιστικοί.
Το αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων δεν είναι ότι καλύτερο.

Παγίδα έκτη: Το κλίμα ως άλλοθι εμπορικού προστατευτισμού.
Όταν όλοι γνωρίζουν το αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο της Γαλλίας με την Κίνα η όψιμη αγωνία κάποιου σαν το Σαρκοζύ για το κλίμα και την επιβολή δασμών άνθρακα στα εισαγώμενα προιόντα από χώρες που δεν λαμβάνουν μέτρα (πχ Κίνα κατά τύχη) είναι ύποπτη το λιγότερο. Παρόμοια, η επιβολή οικολογικών φόρων για να καλύψουμε τα δημοσιονομικά ελείμματα γίνεται αντιληπτό και τους απαξιώνει στη κοινή γνώμη.


Παγίδα όγδοη: Οι «βρώμικες» χώρες ως ασύμμετρη απειλή και άξονας του κακού.
Άφησα για τελευταίο ένα εφιαλτικό σενάριο που θα εξελιχθεί αν οι φυσικές καταστροφές πάρουν διαστάσεις , οι φυσικοί πόροι λιγότεροι, τα κόστη γίνουν τεράστια, οι οικολογικοί μετανάστες γίνουν καθημερινό φαινόμενο και κάποιοι συνεχίζουν τη ρύπανση σαν να μη τρέχει τίποτα. Οι εντάσεις ανάμεσα στους «καθαρούς» και τους «βρώμικους» φτάσουν να πάρουν πολιτική διάσταση πέρα από την περιβαλλοντική και οικονομική σφαίρα και αρχίσουν τα περί……. ασύμμετρων απειλών και αξόνων του κακού.

Για να μην παρεξηγηθώ τελειώνω όπως άρχισα. Απλώς κάνω copy and paste.

'Έχω επανειλημμένα γράψει σε αυτό το blog για το θέμα και την ανάγκη άμεσης εφαρμογής (και όχι θεωρίας και υποσχέσεων) μέτρων τόσο για την περικοπή των εκπομπών όσο και για την προετοιμασία της κοινωνίας και της οικονομίας στα νέα κλιματικά δεδομένα. Φυσικά το επαναλαμβάνω και τώρα όπως και θα το κάνω σε κάθε ευκαιρία στο μέλλον. Οι παραπάνω παγίδες δεν είναι πρόσχημα για να αποφύγουμε τη δράση. Εδώ και τώρα

Προχειρότητα ή γκάφα?

Δεν είχα σκοπό να γράψω απόψε αλλά παρακολουθώντας την εκπομπή της ΝΕΤ "Προσκήνιο" και τον υπουργό Παυλόπουλο να μιλά για τον νέο εκλογικό νόμο δεν κρατήθηκα. Είναι δυνατό μια κυβέρνηση να ανοίγει ένα θέμα που δεν ενδιαφέρει σχεδόν κανένα, να το κάνει θέμα ενώ διαφαίνεται πεδίο συναίνεσης στο γερμανικό μοντέλο και να το κάνει τόσο προχειρα?
Η διάταξη για την μη πριμοδότηση συνασπισμών κομμάτων είναι ή μια τεράστια γκάφα ή μια τεράστια μπούρδα όχι μόνο σε πολιτικό αλλά και σε τεχνικό επίπεδο. Δεν εξηγείται ακόμα και αν πιστεύουν ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να διασπαστεί στο μέλλον.

Οι πολίτες και το ΠΑΣΟΚ: Δυο προτάσεις

Είπε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ότι θέλει "την επιστροφή στον πολίτη και στα προβλήματα της καθημερινότητας. Αυτό απαιτεί νέες μορφές οργάνωσης, που θα εξασφαλίζουν την ουσιαστική διαβούλευση, την επιμόρφωση, την πολιτική καινοτομία και δημιουργία σε επίπεδο ιδεών και δράσεων."

Ας αλλάξει λοιπόν η οργανωτική δομή του ΠΑΣΟΚ από τομείς κυβερνητικής ευθύνης (και προθάλαμος επίδοξων υπουργών) σε ανοιχτή οργάνωση ανά κοινωνικό πρόβλημα είτε αυτό είναι διαχρονικό όπως η ανεργία, η φτώχια,η εγκληματικότητα,ο καταναλωτής,οι συνταξιούχοι είτε νέο και περιστασιακό όπως η αναδάσωση των καμένων, η βοήθεια σε σεισμοπαθείς ή όποιο νέο θέμα προκείπτει έτσι ώστε να ανταποκρίνεται με ευελιξία και οξυδέρκεια σε κάθε νεο πρόβλημα και κίνημα πολιτών. Από κει θα βγουν και τα στελέχη που θα γνωρίζουν το κάθε θέμα στην ουσία του και που θα έχουν εμπλακεί στους κοινωνικούς αγώνες και όχι απλά στην τεχνική της μιντιο- και μικρο-πολιτικής γιατί τους πήραμε χαμπάρι πια και δεν μας πείθουν.

Είπε επίσης ότι θέλει να ξαναφέρει τους πολίτες ενεργά μέσα στη πολιτική "Με την σύμπτυξη νέων κοινωνικών συμμαχιών, μέσα από κοινές δράσεις και την συνάντησή μας με τα κινήματα πολιτών. Με την συμπόρευσή μας με τις άλλες προοδευτικές δυνάμεις...."

Για να έρθουν οι πολίτες στην ενεργή πολιτική πρέπει να ξέρουν ότι ο χρόνος και οι κόποι τους θς πιάσουν τόπο και όχι απλώς να γίνουν....προτάσεις προς εξέταση από την τοπική, που θα τις στείλει στη νομαρχιακή, που θα τις στείλει στον τομέα, που.... Ο ουσιαστικός κοινωνικός έλεγχος σε ορισμένους τομείς κρατικής (τοπικής ή κεντρικής)λειτουργίας όπως το περιβάλλον, η πολεοδομία, η δράση της αστυνομίας , η κατανομή των κονδυλίων και άλλα πολλά είναι ο μόνος τρόπος να κινητοποιηθούν οι ενεργοί πολίτες (όσοι υπάρχουν ακόμα) για να ξεφύγουμε από το δε βαριέσαι,τις κάθε είδους τοπικές και εθνικές μαφίες και την τριτοκοσμική μας υπανάπτυξη. Η διοικητική αναδιοργάνωση της χώρας και η αναδιοργάνωση και κάθαρση της δικαιοσύνης είναι εκ των ουκ ανευ για μια τέτοια πρωτοβουλία. Η πρόταση θεσμοθέτησης του κοινωνικού ελέγχου και η συνεργασία με την βάση της άλλης αριστεράς σε αυτό το επίπεδο ανοίγει πεδίο δόξης λαμπρόν αν θέλουμε τα λόγια να γίνουν πράξη.
Ακούγονται ντεμοντέ και φοβίζουν τέτοια ανοίγματα (ποιους άραγε?) αλλά πρωτοβουλίες άνωθεν χωρίς κοινωνική συμμετοχή όπως η δημιουργία Ειδικής Γραμματείας για τη διαφθορά μόνο για να δίνουν ιδέες στο Λαζόπουλο για το Αλ Τσαντίρι κάνουν

Η ΑΠΟΦΑΣΗ

Είστε υπέρ ή κατά¦
Έστω απαντήστε μ'ένα ναι ή μ'ένα όχι.
Το έχετε το πρόβλημα σκεφτεί
Πιστεύω ασφαλώς πως σας βασάνισε
Τα πάντα βασανίζουν στη ζωή
Παιδιά γυναίκες έντομα
Βλαβερά φυτά χαμένες ώρες
Δύσκολα πάθη χαλασμένα δόντια
Μέτρια φιλμ. Κι αυτό σας βασάνισε ασφαλώς.
Μιλάτε υπεύθυνα λοιπόν. Έστω με ναι ή όχι
Σ'εσάς ανήκει η απόφαση.
Δε σας ζητούμε φυσικά να πάψετε
Τις ασχολίες σας να διακόψτε τη ζωή σας
Τις προσφιλείς εφημερίδες σας τις συζητήσεις
Στο κουρείο τις Κυριακές σας στα γήπεδα.
Μια λέξη μόνο. Εμπρός λοιπόν:
Είστε υπέρ ή κατά¦
Σκεφτείτε το καλά.Θα περιμένω

Μανώλης Αναγνωστάκης

...και για την αντιγραφή .....Γιώργος

Εκεί που η τέχνη συναντά τη φύση

Το δείπνο που παρέθεσε το Υπουργείο στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Βιένη ήταν εντυπωσιακό! Μετά το κλείσιμο για το κοινό το γεύμα σερβιρίστηκε στο cafe Nautilus κάτω από τον δειπλό τρούλο αναγεννησιακου ρυθμού εκείνον που βλέπεις τον ένα μέσα από τον άλλο όταν κοιτάζεις από κάτω. Όσοι έχουν πάει ξέρουν τι εννοώ. Μετά το φαγητό ακολούθησε ξενάγηση από τον διευθυντή του μουσείου,έναν πανέξυπνο,καλλιεργημένο άνθρωπο με υψηλή αίσθηση χιούμορ, μέχρι αργά μετά τα μεσάνυχτα. Μελαγχόλησα λίγο μέσα στην αίθουσα του Δαρβίνου όταν σκέφτηκα ότι το αυτονόητο για την επιστήμη είναι ακόμα υπό αμφισβήτηση εκτός από την εκκλησία και από ορισμένους κύκλους στην Αμερική που κυβερνάνε τις τύχες μας. Ευχάριστη έκπληξη η μπροσούρα του μουσείου σε πολλές γλώσσες και στα ελληνικά.
Η συλλογή του μουσείου διαθέτει ιστορία άνω των 250 χρόνων και περιλαμβάνει σήμερα πάνω από 20 εκατομμύρια αντικείμενα. Ιδρύθηκε το 1748 από τον Φραγκίσκο Στέφανο της Λωραίνης, τον σύζυγο της Μαρίας Θηρεσίας και η συλλογές του ξεκινάνε από τα πρώτα ίχνη ζωής μέχρι σημερινά ζωντανά δείγματα της βιολογικής ποικιλότητας σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Περιλαμβάνει την Αφροδίτη του Βίλλεντορφ, τους πολίτιμους λίθους της Μαρίας Θηρεσίας και τεράστιους σκελετούς δεινοσαύρων. Από τη στέγη του είχαμε μια πανοραμική θέα του φωταγωγημένου κέντρου της Βιένης.